Józef Ignacy Kraszewski 
Dola i niedola 

Historia życiowej kariery Adama, ubogiego, lecz młodego, urodziwego i ambitnego szlachcica z Podlasia. Ojciec chce, żeby syn przejął rodzinne gospodarstwo, ten jednak pragnie czegoś więcej od życia. Wszystko się zmienia, gdy poznaje dalekich krewnych, w tym Julie, która od początku była oczarowana szlachcicem i zaproponowała mu opiekę. Ojciec stanowczo zaprotestował, lecz uparty Adam i tak zdecydował się na wyjazd. Piękna Julia oddała mu całe swoje serce, lecz w jego życiu zaczynają pojawiać się kolejne kobiety.